د سورت فاتحه (الحمدلله) تجويد

عملي مثال

د سورت فاتحې (الحمدلله) تجويد ځکه مهم دی چې په هر لمانځه کې لوستل کيږي چې د تجويد ځينې احکام يې په لاندې ډول دي :

الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ

د [الْحَمْدُ] په سر کې همزه، همزه وصل ده چې د لام سره جنګيږي ، په [رَبِّ] کې (راء) توری ډکه لوستل کيږي او (باء) مشدد لوستل کيږي.

د (دال) حرف پيښ لري چې بايد دومره اوږد نشي چې د ( واو ) پشان تلفظ شي چې [الحمدو] وويل شي .

د [ح،ع] حروف د ستونې له وسط څخه راوځي .

په [الْعَالَمِينَ] کې د الف په توري کې طبعي مد دی ځکه الف د مد حرف دی مخکې حرف یې (ع) دی زور لري چې د دوو حرکتونو په اندازه کش کول کيږي .

په [الْعَالَمِين] کې د وقف په حالت کې د سکون له کبله عارض مد دی چې د ياء حرف دوه يا څلور يا شپږ حرکته کش کول کيږي ځکه چې د مد د حرف (ياء) وروسته سکون (نْ) راغلی دی چې قصر او مد دواړه پکې جايز دي .

الرَّحْمٰـنِ الرَّحِيمِ

د [الرَّ] په سر کې همزه وصل ده چې د (راء) سره جنګيږي او (راء) مشدده لوستل کيږي ، لام نه لوستل کيږي ځکه د لام وروسته شمسی حرف راغلی دی ، هر ځای مو چې د لام وروسته مشدد حرف ليدلو هغه شمسي حرف دی چې مشدد لوستل کيږي او لام نه لوستل کيږي .

شد د دوو حروفو د تکرار نښه ده چې لومړی ساکن او دوهم متحرک وي لومړی حرف په دوهم کې مدغم (داخل ) شوی وي نو مشدد حرف به د ادا کولو په وخت کې داسې لوستل کيږي لکه دوه حروف .

په [الرَّحْمٰـنِ] کې (ميم ) په الف ولاړ دی .

په [الرَّحِيم] کې د وقف په حالت کې د سکون له کبله عارض مد دی کچېرې وقف تر سره شي ، چې دوه يا څلور يا شپږ حرکته کش کول کيږي ځکه چې د مد حرف (ياء) وروسته سکون (مْ) راغلی دی .

په [الرَّ] کې حرف (راء) مشدد لوستل کيږي ځکه شمسي حرف دی او لام نه لوستل کيږي ،همدارنګه په حرف (راء) کې تفخيم دی (ډکه لوستل کيږي ) .

مَٰلِكِ يَوْمِ الدِّينِ

په [مَٰلِكِ] کې د ميم حرف د دوو حرکتونو په اندازه کش کول کيږي ځکه چې طبعي مد دی ، په [الدِّينِ] کې لام نه تلفظ کيږي د (دال) حرف شمسي دی مشدد دی داسې لوستل کيږي [ادَّينِ]

همدارنکه د (کاف ) حرف زير لري چې بايد ساکن ونه لوستل شي او زير دومره اوږ نشي چې (ياء) ترې تلفظ شي .

په [الدِّين] کې د وقف په حالت کې د سکون له کبله عارض مد دی چې دوه يا څلور يا شپږ حرکته کش کول کيږي ځکه چې د مد حرف (ياء) وروسته سکون (نْ) راغلی دی .

إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ

په [إِيَّاكَ] کې (ياء) مشدد لوستل کيږي .

په [نَسْتَعِين] کې د وقف په حالت کې د سکون له کبله عارض مد دی چې دوه يا څلور يا شپږ حرکته کش کول کيږي ځکه چې د مد حرف (ياء) وروسته سکون (نْ) راغلی دی .

اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ

د (هاء) حرف د ستونې له اخرې برخې څخه را وځې مګر د (حاء) حرف د ستونې له وسط څخه راځي ، (هاء) به د (حاء ) په څير نه ادا کيږي .

د (صاد ، طاء ) په حروف کې د استلاء صفت دی چې لوړ ، اوچت او ډک ادا کيږي يعنی د ادا کولو په وخت کې د ژبې بيخ پورته تالو ته لوړيږي د لوړيدو له کبله دا توري ډک تلفظ کيږي ، د استعلاء صفت لرونکي حروف دا دي (خُصَّ ضَغطٍ قِظ) .

په [الصِّرَاطَ] کې لام نه لوستل کيږي (صاد) چې شمسي حرف دی مشدد لوستل کيږي .

د (قاف) حرف هرکله چې د ژبی پای له نرم تالو سره ولګيږي د “ق“ توری ادا

کيږي .

د (کاف) مخرج د لوی (قاف) مخرج سره نږدې لږ د خولې طرف دی ، په (قاف) کې د استعلاء صفت دی چې اوچت تلفظ کيږي مګر په (کاف ) کې د استفال صفت دی چې ټيټ لوستل کيږي .

په [المُستَقِيم] کې هم د وقف په صورت د سکون له کبله عارض مد دی .

صِرَاطَ الَّذِينَ أَنعَمتَ عَلَيهِمْ

په (صاء ،طاء) حروفو کې د استعلاء صفت دی ډک تلفظ کيږي .

[الَّذِينَ] کې د لام حرف مشدد لوستل کيږي .

په [أَنعَمتَ] د ( نْ) او (مْ) حروف ښکاره لوستل کيږي ځکه چې ادغام او اخفاء پکې نشته ، بلکي د ساکن نون اظهار او د ساکن ميم اظهار شفوي دی .

غَيرِ المَغضُوبِ عَلَيهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ

د (غ) حرف د ستونې له اولې برخې څخه راوځي ، اوچت او ډک لوستل کيږي .

د (ضاء) حرف :کله چې د ژبې اړخ د ښي طرف يا چپ طرف د پاسنيو اضراس (د ژامې ) غاښونو سره ولګول شي د ضاد حرف ادا کيږي او د ضاد په حرف کې د استعلاء صفت دی لوړ او ډک تلفظ کيږي .

په [عَلَيهِمْ] کې ساکن ميم کې اظهار تر سره کيږي څرګند او ښکار لوستل کيږي .

په [وَلاَ الضَّالِّينَ] د ضاد د تشدد په وجه (الف ،لام ) دواړه نه ادا کيږي او ضاد مشدد لوستل کيږي .

په [الضَّالِّينَ] کې د الف حرف د شپږو حرکتونو په اندازه کش کول کيږي ځکه چې مثقل حرفي لازم مد دی د حرف مد (الف) وروسته سکون په مشدد ډول چې د (لام) حرف دی راغلی دی .

په [لِّين] کې هم د وقف له کبله عارض مد دی چې د ياء حرف د دوو ، څلورو يا شپږو حرکتونو په اندازه کش کول کيږي .

آن لاين اسلامي لارښود

 

Print Friendly, PDF & Email

یو څرګندون یا تبصره

  1. samiullahzahwal

    اسلام عليکم
    ډیره ښکلی معلومات وه
    که مهربانی وکړئ دا دی قاری نوم راته وخایی
    دا چی سورة فاتهه یی تلاوت کړی

اترك تعليقاً